فرهنــگ انتظــار
طبق روایتی که عرض شد اولاً: در متن مکتب تشیع انتظار فرجی خاص مطرح است و امامان شیعه بر آن تأکید دارند. ثانیاً: به قدری آن انتظار مهم است که از نوع خودِ فرج است و باید با روش و سلوک و فرهنگ خاصی بدان دست یافت. در آن حالت است که در زمان غیبت ولی‌عصرg به بهترین اعمال دست یافته‌ایم، اعمالی که رسول خداf در وصف آن فرموده‌اند: «اَفْضَلُ الْاَعْمالِ اِنْتِظارُ الْفَرَجِ»[1] بهترین اعمال انتظار فرج است. حضرت رضاu با توجه به این امر می‌فرمایند: حالا که بهترین اعمال، انتظار فرج است، پس تلاش کن فرهنگ انتظارِ فرج را پیدا کنی. خداوند می‌فرماید: «اَقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْری»[2] نماز را به پای دار برای یاد من. از آن طرف در حدیث قدسی می‌فرماید: «اَنَا جَلیسُ مَنْ ذَکَرَنی»[3] من همنشین کسی هستم که به یاد من باشد. نتیجه می‌گیریم با اقامه‌ی نماز شرایطی که خداوند همنشین انسان باشد فراهم می‌شود ولی در عمل برای آن‌که نماز ما نمازی شود که یاد خدا در آن واقع شود از نظر اخلاقی و عقیدتی مقدمات فراوانی نیاز داریم و ما باید وارد فرهنگ خاصی شویم تا نمازمان عامل یاد خدا شود. انتظار فرج هم به همین صورت است که نیاز به برنامه‌ریزی و فرهنگ خاصی دارد و در آن صورت است که انتظار فرج یک نحوه فرج در زندگی فردی- اجتماعی ما پدید می‌آورد آن‌هم مثل نتیجه‌ای که با ظهور مقدس امام زمانg به میان می‌آید. آری هیچ وقت نتیجه‌های بزرگ با کارهای سطحی به دست نمی‌آید. هر چند اگر فرهنگ انتظار در زندگی‌ها وارد شد نتایج آن نسبت به مقدماتش غیر قابل مقایسه است.
در راستای «فرهنگ انتظار» و فرجِ همراه آن، توجه به نحوه‌ی پیروزی انقلاب اسلامی نمونه‌ی خوبی است، چون تحقق انقلاب اسلامی نشان داد می‌توان در بستر انتظار فرج، فرهنگ اسلامی را به میدان آورد آن‌هم در شرایطی که اکثر باورها پذیرفته بودند دوره‌ی حاکمیت دین گذشته است. درست در چنین شرایطی فرهنگ انتظار کاری کرد که ذهن‌ها و قلب‌ها به حاکمیت دین رجوع کنند و این نشان می‌دهد دین توسط خداوند و در بستر فرهنگ انتظار همواره حفظ می‌شود و حضرت امام خمینی«رضوان‌الله‌علیه» هم که جهت این امر به میدان آمدند با نظر به حاکمیت حضرت مهدیg به میدان آمدند و فرمودند:
«انقلاب ما محدود به ایران نیست. انقلاب مردم ایران نقطه‌ی شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمدارى حضرت حجت- ارواحنا فداه- است که خداوند بر همه‌ی مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد.»[4]
توجه به پیروزی انقلاب اسلامی در چنین زمانی موجب می‌شود که هیچ استبعادی جهت تحقق انقلاب جهانی حضرت مهدیg نماند. آنهایی که قبل از انقلاب با پوست و گوشت خود کفر زمان شاه را چشیده بودند و همواره منتظر بودند که مردم ایران به نحوی از حاکمیت شاهنشاهی آزاد شوند، نمی‌دانستند چگونه آن مشکل حل می‌شود، ولی یک چیز امیدشان را زنده نگهداشته بود و همین امر نجات‌شان داد و آن عبارت بود از امیدواری به رحمت و وعده‌ی خدا و همین امیدواری بود که آن‌ها را چند قدم جلو آورد به همین جهت آنهایی که جایگاه معنوی انقلاب اسلامی را می‌شناسند و می‌دانند چه نعمت بزرگی است هرگز از آن دست بر نمی‌دارند هرچند به نعمتی بزرگ‌تر چشم دوخته‌اند.
پیروزی انقلاب اسلامی نشان داد عقیده به انتظارِ فرج یک عقیده‌ی واقع‌بینانه و منطقی است. توجه حضرت امام خمینی«رضوان‌الله‌علیه» به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، به حضرت مهدیg تا حدّی بود که وقتی نام حضرت را می‌بردند عرضه می‌داشتند: «رُوحی لِتُرابِ مَقدَمهِ الْفِدَاء» جانم فدای خاک پایش باد و با چنین توجه و عقیده‌ای به میدان آمدند و پیروز شدند. ایشان در پرتور انتظار فرج، معتقد بودند مأموریتی دارند که باید زیر نظر حضرت صاحب‌الأمرg آن مأموریت را به انجام برسانند و در راستای فرهنگ انتظار انقلاب اسلامی را به حضرت صاحب‌الأمرg تقدیم کنند. وقتی انقلاب اسلامی با این هویت، در فرهنگ انتظار ظهور می‌کند، عملاً وجود و بقای آن انگشت اشاره‌ای است به فرج نهایی و اگر در بستر انقلاب اسلامی بر روی موضوع انتظار و برکات آن تأمل بیشتر شود فرج کلی خیلی سریع‌تر محقق می‌گردد.
- ۹۰/۰۹/۲۲